مدل‌های اکوسیستم بانکداری باز

انواع مدل‌های اکوسیستم بانکداری باز در جهان

با توجه به نقش بانک‌ها، می‌توان مدل‌های اکوسیستم بانکداری باز را به چهار دسته تقسیم کرد:

۱. مدل بانک به‌عنوان ارائه‌دهنده API (API Provider)

در این مدل، بانک نقش فراهم‌کننده API را دارد و صرفاً بستر دسترسی به داده‌ها را برای فین‌تک‌ها و توسعه‌دهندگان فراهم می‌کند. بانک کنترل نسبی دارد اما نوآوری از بیرون شکل می‌گیرد.

۲. مدل بانک به‌عنوان گرداننده پلتفرم (Platform Orchestrator)

در این الگو، بانک فراتر از ارائه API عمل می‌کند و یک پلتفرم برای اتصال به سرویس‌های مالی مختلف راه‌اندازی می‌کند. مشتریان بانک می‌توانند از خدمات توسعه‌یافته توسط فین‌تک‌ها روی پلتفرم بانک استفاده کنند.

۳. مدل بانک به‌عنوان مشارکت‌کننده در اکوسیستم (Ecosystem Participant)

در این مدل، بانک یکی از بازیگران اکوسیستم است و با شرکت‌های دیگر برای ارائه خدمات مالی مشترک همکاری می‌کند. تمرکز اصلی روی همکاری و هم‌افزایی است.

۴. مدل بانک به‌عنوان رهبر اکوسیستم (Ecosystem Leader)

در این سطح، بانک خود رهبر توسعه اکوسیستم است و با سرمایه‌گذاری در فین‌تک‌ها، شتاب‌دهنده‌ها و API Hubها، اکوسیستم را شکل می‌دهد و هدایت می‌کند. این مدل نیازمند بالاترین سطح بلوغ دیجیتال است.

جمع‌بندی: انتخاب مدل اکوسیستم مناسب برای بانکداری باز

مدل‌های مختلف اکوسیستم بانکداری باز به بانک‌ها این امکان را می‌دهند که بسته به استراتژی دیجیتال، توانایی فنی و محیط رگولاتوری خود، بهترین نقش را ایفا کنند.

در ایران نیز، بانک‌هایی مانند بانک تجارت با پلتفرم “ارک”، در حال حرکت به سمت مدل پلتفرمی هستند و می‌توانند به سمت نقش رهبر اکوسیستم گام بردارند.